Dit boek ontrafelt de mysterie van vennootschapsbelasting: van de grondslagen en de hoofdregels van de wet, tot de de uitzonderingen die de hoofdstructuur van de wet compliceren.

De vennootschapsbelasting mag gerust de ingewikkeldste van alle belastingen heten. Een wettelijke regeling die zo gedetailleerd en gelaagd is, wordt zelden aangetroffen. Veel fiscalisten hebben niettemin dagelijks met de wet te maken en zoeken hun weg in het doolhof van regels. De belasting is bovendien geregeld in het nieuws en geniet de belangstelling van bedrijfsleven en politiek. De vennootschapsbelasting kan daarom niet in nevelen gehuld blijven. Het mysterie moet worden ontrafeld. De oorsprong van de vennootschapsbelasting gaat terug tot de negentiende eeuw. Teruggrijpen op die ontstaansgeschiedenis blijkt de sleutel te zijn om de huidige wet beter te verstaan. Er komen tal van redenen aan het licht waarom het belasten van de winsten van een kapitaalvennootschap een zaak van rechtvaardigheid is. In dit boek worden eerst de grondslagen van de vennootschapsbelasting en de hoofdregels van de wet besproken. Dat geeft een leidraad om vervolgens door te dringen tot de uitzonderingen die de hoofdstructuur van de wet compliceren. Daardoor raakt de lezer niet verstrikt in de complexiteit, maar zijn zelfs de meest gedetailleerde regels te begrijpen.

C.J. van Hoek is werkzaam bij PwC Belastingadviseurs en als promovenda verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen. W.R. Kooiman en F.A. Spiekerman zijn werkzaam bij het Wetenschappelijk Bureau van Deloitte Belastingadviseurs. W.R. Kooiman is daarnaast verbonden aan de Universiteit van Amsterdam.

I HET MYSTERIE; Inleiding; 1 De Wet VPB 1969 in vogelvlucht; 1.1 Inleiding; 1.2 Opzet van de wet; 1.3 Belastingplichtige; 1.4 Winstbegrip; 1.5 Belangrijkste uitzonderingen; 1.6 Verliesverrekening; 1.7 Tarief; 2 Grondslagen van de vennootschapsbelasting; 2.1 Inleiding; 2.2 Kapitaalvennootschap en rechtspersoon; 2.3 Ontwikkeling belastingrecht vennootschappen; 2.4 Historische ontwikkeling vennootschapsbelasting; 2.5 Rechtsgronden; 3 Belastingplicht; 3.1 Inleiding; 3.2 Kenmerken belastingplicht; 3.3 Systematiek; 3.4 Onderscheid binnenlandse en buitenlandse belastingplicht; 3.5 Binnenlands belastingplichtigen; 3.6 Buitenlands belastingplichtigen; 3.7 Vrijstellingen; 3.8 Verbondenheid; 4 Winstbegrip; 4.1 Inleiding; 4.2 Ontwikkeling van het winstbegrip; 4.3 Systematiek; 4.4 Totaalwinst; Slotbeschouwing; II HET MYSTERIE VERVOLGD; Inleiding; 5 Onderscheid tussen eigen vermogen en vreemd vermogen; 5.1 Inleiding; 5.2 Achtergrond; 5.3 Fiscale kwalificatie; 5.4 Uitzonderingen op basis van totaalwinst; 5.5 Deelnemerschapslening; 5.6 Evaluatie; 6 Kostenaftrekbeperkingen; 6.1 Inleiding; 6.2 Achtergrond; 6.3 Winstdrainage; 6.4 Generieke renteaftrekbeperking; 6.5 Bronbelasting; 6.6 Evaluatie; 7 Mismatches; 7.1 Inleiding; 7.2 Achtergrond; 7.3 Verrekenprijsmismatches; 7.4 Hybridemismatches; 7.5 Evaluatie; 8 Deelnemingsvrijstelling; 8.1 Inleiding; 8.2 Achtergrond van de regeling; 8.3 Systematiek; 8.4 Voorwaarden vrijstelling; 8.5 De vrijgestelde voordelen; 8.6 Liquidatieverlies; 8.7 CFC-regime; 8.8 Afgewaardeerde vorderingen; 8.9 Evaluatie; 9 Verliesverrekening; 9.1 Inleiding; 9.2 Achtergrond; 9.3 Systematiek; 9.4 Algemene beperkingen voor verliesverrekening; 9.5 Handel in verliesvennootschappen; 9.6 Fiscale eenheid en verliesverrekening; 9.7 Evaluatie; 10 Reorganisaties; 10.1 Inleiding; 10.2 Achtergrond; 10.3 Bedrijfsfusie; 10.4 Juridische fusie en juridische splitsing; 10.5 Antimisbruikbepalingen; 10.6 Fiscale eenheid als reorganisatiefaciliteit; 10.7 Evaluatie; Slotbeschouwing; Trefwoordenregister