Inhoudsopgave
Voorwoord 3 Inleiding 11 Bloemlezing, rubriek 1—12 15 1 Langs kusten van goud, ivoor of slaven Reizen, vertrek, route en aankomst Carel de Haseth, Uit de cyclus Kleine zeereis Carel de Haseth, Uit de cyclus Kleine zeereis 16 Anoniem, ‘Reize na Guinea’ 17 Joan Wils, ‘Ballade van de slavenhaler’ (fragmenten) 19 Johan Farret, ‘Aankomst op Curaçao’ 21 Anoniem, ‘Een nieuw lied op de Karsouse meisjes’ 22 Anoniem, ‘Een nieuw lied op de Koloniale Jagers’ 23 2 Kokospalm, onder de vloeiende wind Natuur en landschap, stad en nederzetting Bernardo Ashetu, ‘Tropen’ 26 Michael Slory, ‘Kokospalm’ 26 A. Amier, ‘De Surinaamse stoomtrein’ 27 A. de Groot, ‘Grietjebie’ 28 Hans Faverey, ‘Van lieverlede, zo’ 29 Anoniem, ‘Schoon is de West’ 31 Aletta Beaujon, ‘Ochtend’ 31 John Leefmans, ‘Nickerie’ 32 Elis Juliana, ‘Hé patu’ / ‘Waggeleend’ 34 Wycliff e Smith, ‘The Great Salt Pond’ 35 Joseph Sickman Corsen, ‘Atardi’ / ‘Einde van de dag’ 36 Boeli van Leeuwen, ‘Nacht’ 38 Klaas de Groot, ‘De kaart van Curaçao’ 39 Elis Juliana, ‘Dushi Kòrsou’ 40 Charles P. de Beauvois, ‘Les petites rues de Punda’ / ‘De straatjes van Punda’ 41 Corly Verlooghen, ‘Een baai en een geit’ 42 Lucille Haseth, ‘Kòrsou su ñapa’ / ‘Klein Curaçao’ 43 Eduardo Curet, ‘Santa Cruz de Aruba’ / ‘Santa Cruz van Aruba’ 44 Aletta Beaujon, ‘Brandaris’ 45 Fred de Haas, ‘Herinnering aan Bonaire’ 46 Rik Lina, ‘Heimwee’ 47 3 Wat druppels uit een cactusvrucht Dagelijks leven Marius Atmoredjo, ‘De hut van Bah Sari’ 50 Robby Soekatma & Eduard Kasimoen, ‘Wedangé pahit’ / ‘Bittere thee’ 51 Albert Helman, ‘Trolls wiegelied’ 52 Wendela de Vries, ‘Onima’ 52 Cornelis van Schaick, ‘Oranjestokjens’ 53 Anoniem, ‘Surinaams kinderliedje’ 53 Anoniem, ‘Antilliaans kinderliedje’ 54 Anoniem, Wayana, ‘Ëlëmi-lied’ 55 Anoniem, Karaïben, ‘Aremi-lied of Pyjai-lied’ 56 Anoniem, ‘Arowaks liedje’ 57 Anoniem, ‘M’e go bai wan kaw’ / ‘Ik ga een koe kopen’ 58 Anoniem, ‘Ala presi komisi d’a botri’ / ‘Overal is er een chef in de keuken’ 59 G.G.T. Rustwijk, ‘Duck soup of wouw wouw’ 60 Harry de la Fuente, ‘Reclametekst voor wasmiddel Tide’ 61 Marius Big Jones, ‘Parbobier-liedje’ 62 Anoniem, ‘Liedje van de padvindsters’ 63 H. de Ziel, ‘Opo naki’ 63 Michiel van Kempen, ‘Van Tilburg’ 64 Vicente Tromp, ‘Dandé’ 65 4 In de diepte van de rivier rust Boni Leven in slavernij Anoniem, ‘Kinderliedje uit de slaventijd’ 68 Paul François Roos, ‘Mijn negerjongen Cicero’ 69 Enrique Goilo, ‘Desesperacion di un catibu’ / ‘De wanhoop van een slaaf’ 71 Eddy Bruma, ‘Boni doro’ / ‘Boni aangekomen’ 72 Pierre Lauff er, ‘Balada di Buchi Fil’ / ‘Ballade van Buchi Fil’ 75 Scott Rollins, ‘Shimaruku Tambú Meisje’ 78 Shon Kolá, ‘Baha for di mi lomba’ / ‘Rot op! Ga van m’n rug af’ 79 Frida Domacassé, ‘Simadán’ 80 Anoniem, ‘Lied over de slavenopstand van Tula’ 81 Frida Winklaar Domacassé, ‘Soña di libertat’ / ‘Dromen van vrijheid’ 82 Anoniem, ‘Liedje op koning Willem III’ 83 5 Slechts zij die uit de rijst geboren zijn Aziaten en contractarbeid Jit Narain, ‘arkáthi se máre kantráki’ / ‘contractarbeiders zo talrijk’ 86 Jit Narain, ‘mánge ghát pe jiwan jhele’ / ‘wie wil wonen op de oever’ 87 Raj Mohan, ‘kantráki’ / ‘contractarbeider’ 88 Bhai, ‘Dhán ká dukhrá’ / ‘Rijste-smart’ 89 Cándani, ‘Barat’ 89 Bea Vianen, ‘Mariënburg’ 90 Goedoe Goedoe Thijm, ‘Piauw piauw piauw’ 91 J.R. Basuki, ‘Kabur Kanginan’ / ‘Meegevoerd met de wind’ 93 Surianto, ‘Jaji’ / ‘Djadjie’ 94 6 Duizend verzen die ik nooit zal schrijven Taal en poëzie Dorus Vrede, ‘Gindye Musumba’ / ‘Hoge Musumba’ 98 Clyde Lo-A-Njoe, ‘De weg van het woord’ 99 Trefossa, ‘wan tru puwema’ / ‘een echt gedicht’ 100 Nicolás Piña Lampe, ‘Llevo en mí mil poemas’ / ‘In mij leven duizend verzen’ 101 Henry Habibe, ‘Ku benanan habrí’ / ‘Bloedoff er’ 102 Frank Booi, ‘Wij meertaligen’ 104 Trudi Guda, ‘Dichter’ 104 Pierre A. Lauff er, ‘Mi lenga’ / ‘Mijn taal’ 105 Hilda de Windt Ayoubi, ‘Lenga di mama’ / ‘Moedertaal’ 106 Raj Mohan, ‘hamár bhásá’ / ‘mijn taal’ 108 Surianto, ‘Reruntangan’ / ‘Hand in hand’ 109 7 In de spiegel van de geschiedenis die zwart is Identiteit Anoniem, Creolen, ‘Lakusingi’ / ‘Laku-lied’ 112 Eugène W. Rellum, ‘Negerschap’ 113 Michaël Slory, ‘Wi nengre’ / ‘Wij negers’ 113 Michaël Slory, ‘Orfeu negro’ 114 R. Dobru, ‘Wan’ / ‘Eén’ 115 Edgar Cairo, ‘wan tranga lobi’ / ‘een sterke liefde’ 116 Tip Marugg, ‘Rappe grauwe vlinders’ 117 Alfred Schaff er, ‘nos tata’ 118 Albert Hagenaars, ‘Paramaribo’ 119 Gloria Wekker, ‘Creoolse vrouwen’ 120 Radna Fabias, ‘adam spoelt aan’ 121 Hendrik Schouten, ‘De gele vrouw’ 121 Johanna Schouten-Elsenhout, ‘Uma’ / ‘Vrouw’ 122 Giselle Ecury, ‘maal twee’ 123 Drisana Deborah Jack, ‘waterpoem 5’ 124 Willem M. Hoyer, ‘Triunfo di un sen’ / ‘Triomf van een cent’ 126 Lucy Kortram, ‘Update’ 127 8 Omringd door beschermgeesten sta ik niet alleen Religie en spiritualiteit Andrés Grimar, ‘Rondel’ / ‘Rondeel’ 130 Frank Martinus Arion, ‘Spiritual’ 131 Johanna Schouten-Elsenhout, ‘Awese’ / ‘Begeesterd’ 133 Anoniem, ‘Sipoe-geny’ / ‘Monding van de Corantijn-rivier’ 133 Celestine Raalte, ‘Mi bun yeye’ / ‘Mijn beschermgeesten’ 134 Shrinivási, ‘Buláhat’ / ‘De roep in de nacht’ 136 Rahman Khan, ‘Tijdsomwenteling’ 137 Bea Vianen, ‘Goede Vrijdag’ 138 Kenneth Zandvliet, ‘Moderne devotie’ 139 9 Swietje, laat ons gaan boelen, no Liefde en seksualiteit Oda Blinder, ‘Het gras’ 143 Anoniem, ‘Banderita’ / ‘Vlaggetje’ 143 Anoniem, ‘Saramakaans lied’ 145 Anoniem, ‘Lobisingi’ / ‘Liefdeslied’ 146 Joanna Werners, ‘niets dat ik niet wil’ 147 Glenn Sluisdom, ‘Kusje’ 147 Typhoon, ‘We zijn er’ 148 Max Woiski, ‘Na 16 april’ / ‘Zestien april’ 149 Anoniem, ‘Mi mus’ singi – een wellustig liedje uit Suriname’ / ‘Ik moet zingen’ 150 Edgar Cairo, ‘Dat boelgedicht’ 152 Hein Roethof, ‘Campo alegre’ 152 Michael Deak, ‘Donkere metten’ 153 Cola Debrot, ‘Vrouweportret’ 154 Greta Monach, ‘je lippen met vingers aan te raken’ 155 Ernesto Rosenstand, ‘Wadirikiri’ 155 P.P.M. (Medardo) de Marchena, ‘Esta dushi’ / ‘Verrukkelijk!’ 157 Anoniem, Hindostaans lied, ‘Gore gore, o banko chore’ / ‘Mooie jongen’ 158 Lupe Reyes, ‘Burachami’ / ‘Leg me lam’ 160 Anoniem, ‘Lied van de Bovenwindse eilanden bij het stampen van cassave’ 161 Quito Nicolaas, ‘Wegens sterfgeval gesloten’ 162 Aart G. Broek, ‘Mooie mannen in de mondi’ 163 10 Eiland van mij, ik wil je voorkomen veranderen Strijd en politiek Sonny Reiziger, ‘Aan de moeder van Desi’ 167 Johan Farret, ‘Op het afgeschoten been van den E. Manhafte Hr. Stuyvesant, voor ’t eiland St. Marten’ 167 Betje Wolff & Aagje Deken, ‘Op de verovering van St. Eustatius, &c. door den Engelsen admiraal Rodney, op den 3 febr. 1781’ 169 J.C. Kruisland, ‘De scène op het plein 7 februari 1933’ (fragment) 170 Stan Haag, ‘De Vriendschapswals’ 171 Harry van Tienen, ‘Na 30 mei 1969’ 172 Kwame Dandillo, ‘L’Histoire se répète’ 173 Kwame Dandillo, ‘Sakafasi/Nederigheid’ 173 Eddy L. Pinas, ‘Oom Krisjan’ 173 Albert Helman, ‘Onze Vader’ 175 Anoniem, Karaïben, ‘Oorlogslied’ 175 Elly Purperhart, ‘Ondro woyo’ / ‘Onder de markt’ 176 Thea Doelwijt, ‘Dit is de tijd voor een nieuw geluid’ 177 Ndyuka/Aukaners, ‘Sëkëti-lied voor Aboikoni door een zangeres uit Pempe’ 177 Robby Oeditram & Robby Morroy, ‘Jay Jay Sarnám’ / ‘Leve Suriname’ 178 Antoine A.R. de Kom, ‘opeens’ 181 Jeangu Macrooy, ‘Birth Of A New Age’ 183 Ramon Todd Dandaré, ‘Isla di mi’ / ‘Eiland van mij’ 184 Rudy Plaate, ‘Mi ke sa’ / ‘Ik wil weten’ 187 Lasana M. Sekou, ‘People’ 189 Shrinivási, ‘Suriname’ 191 11 Ik wens dit klein land een groot hart Migratie en terugkeer Noni Lichtveld, ‘Ach, tuin aan de rivier’ 194 Chitra Gajadin, ‘royal dutch’ 195 Giselle Ecury, ‘Dividivi’ 197 Max Woiski, ‘B.B. met R.’ 198 Cándani, ‘heimwee’ 199 Chitra Gajadin, ‘rahmelweg’ 201 Ken Mangroelal, ‘Kindertijd’ 202 Rabin Baldewsingh, ‘Ke hai jaun hamár nám gohráwe hai’ / ‘Wie is daar die mijn naam roept’ 203 Trefossa, ‘Kopenhagen’ 204 Albert Helman, ‘Terugkeer’ 205 12 Daar bij de kreek zal ik ’t droomland zien Existentie, leven en dood Bhai, ‘Ik ben’ 208 Thea Doelwijt, ‘de nacht is gekomen’ 209 Hans Faverey, ‘Ver weg in zee’ 209 Rudi Pinas, ‘Kon luku pe nkomoto’ / ‘Kom kijken waar ik vandaan kom’ 211 Antoine A.R. de Kom, ‘Peu et Content’ 211 Tip Marugg, ‘Den tempu di áwaseru’ / ‘In de regentijd’ 212 Trefossa, ‘bro’ / ‘rust’ 215 Michael Tedja, ‘Zo is het een wereldgedicht’ 216 Shrinivási, ‘Toen realiseerde hij zich’ 217 Igma van Putte-de Windt, ‘Cirkel’ 218 Rosabelle Illes, ‘Paz’ / ‘Vrede’ 218 Hugo Pos, ‘Kwatrijnen’ 219 Jozef Slagveer, ‘In memoriam mezelf’ 220 Walter Palm, ‘Non plus ultra’ 220 Bernardo Ashetu, ‘Marcel’ 221 Pierre A. Lauff er, ‘Mi ta kansá’ / ‘Ik ben moe’ 222 Federico Oduber, ‘Enivrez vous’ / ‘Wordt dronken’ 224 Gershwin Bonevacia, ‘Sanne’ 225 Nydia Ecury, ‘Pousa / ‘Pauze’ 226 Radna Fabias, ‘Roestplaats’ 227 Hariandi Todirijo, ‘Als een warimboblad’ 228 Paul François Roos, ‘Grafschrift voor Gran Mama Quassie’ 228 Hendrik Schouten, ‘Grafschrift voor de neger Quassi van Timotibo’ 229 Carry-Ann Tjong-Ayong, ‘Witte rouw’ 231 Albert Helman, ‘Rimpels’ 231 Favoriete gedichten uit het Caraïbisch gebied 232 Verantwoording 235 Literatuurlijst 236 Bronnenlijst gedichten 239 Bronnenlijst illustraties 245 Register op dichtersnamen en pseudoniemen 249
